فن سانتريفيوژ که در اصطلاح بدان هواکش گريز از مرکز نيز گفته مي‌شود، يکي از انواع پرکاربرد هواکش‌هاي صنعتي در سيستم تهوي? مطبوع ساختمان است که هوا را در جهت عمود بر محور گردش پروانه تخليه مي‌کند. به عنوان يک قانون کلي، فن سانتريفيوژ در سيستم‌هاي کانال کشي شده با فشار بالا کاربرد دارد.
فن سانتريفيوژ حوني يک طرفه يکي از انواع پر کاربرد هواکش‌هاي سانتريفيوژ است که به صورت گسترده در مکان‌هاي عمومي مهم که به گردش هواي پاک نياز دارند، مانند بيمارستان‌ها، کارخانه‌هاي صنعتي، کارگاه‌ها، برج‌هاي مسي، ادارات، مراکز خريد، مساجد و مکان‌هاي مشابه اين‌ها براي تخليه و به گردش درآوردن هوا استفاده مي‌شود. در هواکش حوني يک طرفه، هوا از يک سمت مکيده شده و از سمت فلنچ‌ها به بيرون دميده مي‌شود.
در اين نوع هواکش، با توجه به شرايط کاربردي مي‌توان از دو مدل فن بکوارد و فن فوروارد استفاده کرد. ظرفيت تخليه هواکش حوني يک طرفه مي‌تواند تا دويست هزار مترمکعب بر ساعت تغيير کند؛ علاوه بر اين، فشار اين هواکش‌ها مي‌تواند تا 3500 پاسکال باشد که با توجه به نوع سفارش و کاربرد فن ميزان مورد نياز محاسبه و در فرايند توليد لحاظ مي‌شود.
آنچه بايد درباره فن سانتريفيوژ بدانيم
در فن سانتريفيوژ دو عامل در عملکرد سيستم نقش اساسي و محوري ايجاد مي‌کنند و اصول کار هواکش سانتريفيوژ بر اين دو عامل پايه ريزي شده است:
1- نيروي گريز از مرکز
2- انحراف جريان به وسيل? پره‌هاي فن از حالت شعاعي به سمت دهانه خروجي فن سانتريفيوژ
نکته قابل ذکر در طراحي سيستم هوادهي فن سانتريفيوژ اين است که زاويه بين هواي خروجي و هواي ورودي بايد 90 باشد.
.
فن‌هاي سانتريفيوژ بر اساس شکل پروانه به شش دسته تقسيم مي‌شوند
1- هواکش سانتريفيوژ با پروانه ايرفويل (Airfoil)
2-هواکش سانتريفيوژ با پروانه شعاعي در راس
3-هواکش سانتريفيوژ با پروانه انحنا به جلو زيلابگ
4-هواکش سانتريفيوژ با پروانه شعاعي
5- هواکش سانتريفيوژ با پروانه مايل به عقب
6-هواکش سانتريفيوژ با پروانه انحنا به عقب
فن گريز از مرکز
فن گريز از مرکز (سانتريفيوژ) به وسيله نيروي گريز از مرکز، هوا را به جريان مي‌اندازد. در اين گونه فن‌ها زاويه ورود و خروج هوا 90 درجه است. فن‌هاي سانتريفيوژ معمول‌ترين نوع فن‌هايي هستند که در صنايع مختلف استفاده مي‌شوند. در فن سانتريفيوژ هوا از بخش پروانه به سمت پره‌ها حرکت کرده و انرژي جنبشي آن زياد مي‌شود. اين انرژي جنبشي قبل از ورود به بخش خروجي به انرژي فشاري تبديل شده و در نتيجه فشار هوا را افزايش مي‌دهد. فن سانتريفيوژ براي جريان‌هاي حاوي ذرات (رطوبت و گرد و غبار)، براي انتقال مواد و همچنين براي سيستم‌هاي داراي دماي بالا کاربرد دارد.
فن محوري
در فن محوري (فن آکسيال)، جريان هوا موازي محور فن است. سه نوع عمده فن‌هاي محوري عبارتند از: فن‌هاي پروانه‌اي، فن‌هاي لوله محوري و فن‌هاي پره محوري (جت فن). فن‌هاي محوري داراي قاب که داخل پنجره و ديوار نصب مي‌شوند، فن‌هاي به کار رفته در رايانه‌ها، پنکه‌هاي سقفي و روميزي و فن‌هاي محوري کانالي استفاده شده در صنعت جز اين دسته از فن‌ها قرار مي‌گيرند.
درباره این سایت